با توجه به اینکه دفع غیر اصولی پسماند روغن موتور می‌تواند آب‌های سطحی و زیرزمینی را تا بیش از یک میلیون برابر حجم خود آلوده کند، محققان کشورمان مخلوط آسفالتی را بر پایه این پسماند به تولید رساندند که به گفته آنها بر اساس نتایج تست‌های انجام شده میزان نشر آلاینده‌های این محصول نهایی کمتر از حدود حداکثر مجاز قرار گرفت.
علیرضا علی‌اکبری، دانش‌آموخته دکترای دانشکده مهندسی عمران و محیط زیست دانشگاه صنعتی امیرکبیر که این طرح را با عنوان «تولید افزودنی بهبود دهنده خواص رئولوژیکی و مکانیکی مخلوط آسفالتی از پسماند تصفیه روغن موتور» با هدایت و راهبری دکتر علی خدایی و دکتر پوریا حاجی کریمی از اعضای هیات علمی دانشگاه صنعتی امیرکبیر اجرایی کرده است، گفت: سالانه حدود ۲۰ هزار تن ماده پسماند از تصفیه روغن موتور تولید می‌شود که این پسماند به نام «لجن اسیدی» شناخته می‌شود و متشکل از اسید سولفوریک، تراشه‌های موتور وسایل نقلیه، پلیمرهای سوخته شده و مقداری روغن موتور مستعمل است.
وی با تاکید بر اینکه به دلیل غلظت بیش از حد مجاز فلزات سنگین و اسیدی بودن، لجن اسیدی در دسته پسماندهای خطرناک طبقه‌بندی می‌شود، اظهار کرد: بر اساس مطالعات انجام شده، در صورت دفع غیر اصولی این پسماند می‌تواند آب‌های سطحی و زیرزمینی را تا بیش از یک میلیون برابر حجم خود آلوده کند که با توجه به حجم تولید این پسماند، یک تهدید برای محیط زیست محسوب می‌شود.
علی اکبری دفع اصولی و بهداشتی این پسماند را همراه با هزینه‌های گزاف دانست و یادآور شد: ارائه راهکاری مناسب که علاوه بر دفع بهداشتی این پسماند بتواند هزینه‌های مربوطه را به حداقل برساند، می‌تواند پاسخی مناسب به چالش موجود در صنعت تصفیه روغن موتور باشد و استفاده از این پسماند در تولید مخلوط آسفالتی یکی از راهکارهای مناسب برای دفع بهداشتی پسماند تصفیه روغن موتور به شمار می‌رود.
این محقق دانشگاه صنعتی امیرکبیر تاکید کرد: از آنجا که دفع بهداشتی پسماند حاصل از تصفیه روغن موتور همراه با هزینه‌های گزاف است و این دفع بهداشتی از منظر زیست محیطی نیز بسیار حائز اهمیت است، اقتصادی کردن تولید روغن موتور تصفیه شده همراه با برآورده کردن استانداردهای زیست محیطی اهمیت بالایی دارد. این تحقیق با اقتصادی کردن فرآیند دفع پسماندهای ناشی از تصفیه روغن موتور با ارائه یک روش ساده و کارآمد علاوه بر اینکه معضل صنایع تصفیه روغن موتور را حل کرده، با جایگزین کردن محصول به دست آمده به عنوان بخشی از مصالح تولید مخلوط آسفالتی کمک شایانی به بهبود خواص مخلوط آسفالتی در برابر خرابی‌های شیارشدگی، حساسیت رطوبتی و ترک‌خوردگی دمای پایین خواهد کرد.
این دانش‌آموخته دانشگاه صنعتی امیرکبیر خاطر نشان کرد: با توجه به ساختار و عملکرد پیچیده و غیرمعلوم پسماند تصفیه روغن موتور، در این مطالعه به صورت گام به گام عمل شد و یافته‌های گام پیشین در راستای تعیین مسیر و رویکرد گام آتی مورد استفاده قرار گرفته است. در اولین گام مراکز اصلی تصفیه روغن موتور، میزان تولید سالانه پسماند، تنوع موجود در پسماندها و مؤلفه‌های شناسایی و تفکیک این پسماند شناسایی و تعیین شد و با برنامه‌ریزی مناسب و با بهره‌گیری از آزمایش‌های شیمیایی و عملکردی رفتار نمونه‌ها شناسایی و تعیین شد.
علی اکبری تاکید کرد: با توجه به عدم امکان استفاده از این پسماند به صورت مستقیم در مخلوط آسفالتی، روش‌هایی با قابلیت اجرا در صنعت برای اصلاح پسماند مورد استفاده قرار گرفت و با اضافه کردن محصول به دست آمده از این روش‌ها به قیر و مخلوط آسفالتی، تاثیر آن بر اساس معیارهای مهندسی سنجیده شد. با توجه به این نتایج، بهترین روش برای این منظور، شناسایی و محصول آن که پسماند اصلاح‌شده است، با استفاده از آزمایش‌های پیشرفته‌تر و تکمیلی مورد ارزیابی قرار گرفت.
وی اضافه کرد: نتایج به دست آمده نویدبخش بوده و منجر به تولید شدن یک محصول با ارزش برای اصلاح خواص مخلوط آسفالتی شد. در گام نهایی به منظور اطمینان از دفع بهداشتی این پسماند در پیکره راه، آزمایش‌های زیست محیطی نشر آلاینده‌ها مورد استفاده قرار گرفت که مقادیر نشر با فاصله اطمینان قابل توجهی کمتر از حدود حداکثر مجاز قرار گرفته بودند.
محقق این طرح، انتخاب روش ساده و در دسترس خنثی‌سازی پسماند اسیدی به وسیله آهک و استفاده از محصول خنثی شده به دست آمده به عنوان جایگزین مصالح سنگی در تولید مخلوط آسفالتی را از دستاوردهای این پژوهش دانست و گفت: نتایج این مطالعات در کارخانه‌های تصفیه روغن موتور به عنوان تولیدکننده این پسماند از کاربردهای این دستاورد است.
وی اضافه کرد: با وجود اینکه در مطالعات پیشین داخلی و خارجی تلاش‌هایی برای استفاده از این پسماند در تولید قیر انجام شده است، به دلیل تاثیر مخرب این مواد بر رفتار قیر و مخلوط آسفالتی مورد استقبال و استفاده قرار نگرفت، ولی در این مطالعه با استفاده از تکنیک‌های مختلف در ابتدا پسماند تصفیه روغن موتور به صورت فیزیکی و شیمیایی اصلاح شدند که به تولید شدن یک محصول نوین ختم شده است.
منبع: ایسنا
