چگونگی کاهش آلودگی هوا در پاییز کرونایی و کم باد و بارش
درحالی آلودگی هوای پاییزی در کلانشهرهای کشور به دلیل افزایش غلظت ذرات معلق آغاز شده که وزارت بهداشت نسبت به تشدید کرونا در شهرهای آلوده هشدار داده است. در این بین سازمان حفاظت محیط زیست پیشنهاداتی مانند ممنوعیت استفاده از سوخت مازوت، کنترل معاینهفنی خودروها، ممنوعیت ورود برخی کامیونها به تهران و… را به ستاد ملی مقابله با کرونا داده و حتی برخی از آنها در کارگروه آلودگی هوای تهران نیز به تصویب رسیده است اما باید دید که در این پاییز سخت که قرار نیست باد و باران هم کمک چندانی به کاهش آلودگی هوا بکند، دستگاههای مختلف این پیشنهادات را با چه کیفیتی اجرا خواهند کرد؟
کیفیت هوا در تهران طی روزهای پایانی مهر (از تاریخ ۲۰ تا ۲۷ مهر ماه) به طور مداوم آلوده و در شرایط ناسالم برای گروههای حساس بود. برخی دیگر از کلانشهرها مانند اراک و البرز نیز طی روزهای اخیر با آلودگی هوا مواجه بودند و سازمان هواشناسی نیز روز گذشته (۲۹ مهر) با صدور هشداری از پایداری هوا و افزایش غلظت آلایندهها طی روزهای پایانی هفته تا اواسط هفته آینده در ۹ استان کشور شامل تهران، مرکزی، البرز، اصفهان، قزوین، قم، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی و خوزستان خبر داده است.
هرچند که آلودگی هوا و افزایش غلظت ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون میتواند منجر به تشدید علائم بیماریهای قلبی و ریوی شود اما امسال به دلیل شیوع بیماری کووید ۱۹ اثرات سوء آلودگی هوا دوچندان شده است چراکه از یک سو آلودگی هوا سبب ضعیف شدن عملکرد ریهها و سیستم ایمنی بدن میشود و راه را برای ابتلا به بیماری هموار میکند و از سوی دیگر ویروس کرونا میتواند از طریق ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون منتقل شود بنابراین آلودگی هوا امکان ابتلا به بیماری کووید ۱۹ را افزایش میدهد.
هر واحد افزایش در غلظت ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون، ۸ درصد تلفات بیماران کرونایی را بیشتر میکند
از همان آغاز پاییز و پیش از شروع اینورژن و آلودگی هوا مسئولان و کارشناسان نسبت به همزمانی آلودگی هوا و ویروس کرونا هشدار داده بودند. عیسی کلانتری – رییس سازمان حفاظت محیط زیست – پیش از این اظهار کرده بود که متاسفانه امسال آلودگی هوا با شیوع کرونا مصادف شده است و بر اساس مقالات علمی هر واحد افزایش در غلظت ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون، ۸ درصد تلفات بیماران کرونایی را بیشتر میکند و حتی در برخی مقالات این رقم ۱۵ درصد است. سید محمد مجابی – فعال محیط زیست – نیز به ایسنا گفته بود که به دلیل شرایط خاص آلودگی هوا طی امسال، اجرای قانون هوای پاک باید از مطالبات جدی سازمان حفاظت محیط زیست و مردم باشد.
پیشنهادات سازمان حفاظت محیط زیست به ستاد کرونا برای مدیریت آلودگی هوا
به دنبال اینها سازمان حفاظت محیط زیست اعلام کرد که به دلیل شرایط اقتصادی کشور هفت پیشنهاد کم هزینه و در عین حال قابل اجرا در کوتاه مدت را برای مدیریت آلودگی هوا طی شش ماهه دوم امسال به ستاد ملی کرونا داده است. علاوه بر این کارگروه کاهش آلودگی هوای استان تهران نیز جلسهای تشکیل داد و تصمیماتی را برای کنترل آلودگی هوا در این ایام مصوب کرد. مسعود تجریشی – معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست – در گفت و گویی با ایسنا گفته بود که متاسفانه امسال نمیتوان روی کاهش تردد خودروها و الگوهای ترافیکی برای کاهش آلودگی هوا برنامهریزی کرد چرا که اگر بگوییم مردم از خودروهای شخصی استفاده نکنند به وسایل حمل و نقل عمومی فشار وارد میشود و اصل رعایت فاصلهگذاری اجتماعی از بین خواهد رفت بنابراین مجبوریم روی منابع دیگری که سبب آلودگی هوا میشوند، تمرکز کنیم.
ممنوعیت استفاده از سوخت مازوت در برخی نیروگاهها
از اینرو سازمان حفاظت محیط زیست پیشنهاداتی را به ستاد ملی کرونا داده است که در کمیته امنیتی آن پذیرفته شده و در انتظار تصویب ستاد ملی کرونا برای اجرا است. یکی از این پیشنهادات ممنوعیت استفاده از سوخت مازوت در نیروگاههایی است که در نزدیکی مناطق شهری قرار دارند. متاسفانه هرساله با شروع روزهای سرد سال و افزایش مصرف گاز در بخش خانگی نیروگاهها با کمبود سوخت مواجه میشوند و به سوزاندن سوخت مازوت که سوختی بسیار آلاینده و اثرگذار بر کیفیت هوا است روی میآورند این درحالیست که اگر امسال هم مانند گذشته از مازوت در نیروگاهها استفاده شود با افزایش آلودگی هوا و در نتیجه شیوع بیشتر کرونا مواجه خواهیم شد.
ممنوعیت ورود برخی کامیونها به تهران
بر اساس آخرین سیاهه انتشار شهر تهران سهم خودروهای دیزلی در آلودگی هوا بسیار بالا است و کامیونها به تنهایی در انتشار ذرات معلق سهم ۱۵ درصدی دارند. از اینرو سازمان حفاظت محیط زیست پیشنهاد داده است طی دو سه ماهی که با اینورژن و آلودگی هوا مواجه هستیم ورود کامیونهایی که سن آنها بیش از ۲۰ سال است به تهران ممنوع شود همچنین در روزهایی که در شرایط اضطرار آلودگی هوا قرار میگیریم ورود کامیونها – حتی آنهایی که سنشان زیر ۲۰ سال هست – به تهران ممنوع اعلام شود.
نصب دوربینهای کنترل معاینهفنی
معاینه فنی نیز از دیگر روشهای کنترل آلودگی هوا است که سالها است بر اجرای دقیق آن تاکید میشود اما امسال به دلیل اعمال تغییراتی بر اجرای طرح ترافیک اهمیت آن دو چندان شده است. محمد رستگاری – معاون نظارت و پایش اداره محیط زیست استان تهران – پیش از این به ایسنا گفته بود که بر اساس مصوبه کارگروه کاهش آلودگی هوای استان تهران شهرداری موظف شده است که به سرعت و با هماهنگی پلیس و ادارهکل راهداری نسبت به نصب دوربینهای کنترل معاینه فنی در ۳۶ نقطه تهران اقدام کند.
برخورد با وسایل نقلیه دودزا توسط پلیس
به گفته وی همچنین مصوب شده است که برخورد با وسایل نقلیه دودزا توسط پلیس قرار داشته طی چهار ماه آینده با پیگیری بیشتری دنبال شود.
روی کمک باد و باران حساب نکنیم
هرچند که راهکارهای کنترل و مدیریت آلودگی هوا مشخص است و حتی بارها طی سالهای اخیر بر اجرای آنها تاکید شده است اما باید دید امسال که ضرورت اجرای این راهکارها به دلیل شیوع ویروس کرونا دوچندان شده است دستگاههای مختلف از جمله شهرداری، پلیس، وزارت کشور، سازمان حفاظت محیط زیست، وزارت نیرو و… چه گامهایی در راستای مدیریت آلودگی هوا و حفظ سلامت شهروندان برخواهند داشت. گفتنی است که سازمان هواشناسی کشور پیش از این پیشبینی کرده بود که پاییز امسال کم بارش و آلوده خواهد بود. از اینرو امسال نمیتوانیم مانند دو سال اخیر به باد و باران دلخوش کنیم و باید هرچه سریعتر راهکارهای کاهش و کنترل آلودگی هوا به مرحله اجرا رسد./منبع : ایسنا