انرژی آبی Hydropower
تأسیسات و بناهای کوچک هیدرودینامیکی متعددی نظیر سیستمهای پمپاژ آب و آسیابهای بادی از قرون-وسطی در سرتاسر جهان بهجامانده است. برخی از این ابزار و وسایل هنوز و در دوران اخیر نیز استفاده میشدند. برای مثال چرخ آبی بزرگ برای پمپاژ آب در هامبورگ آلمان تا قرن نوزدهم همچنان مورد استفاده بود. لیکن با پیشرفت صنعتی بشر و جامعه، برقرسانی و الکتریکی کردن تمام جنبههای تمدن مدرن به توسعه مبدلهای گوناگون جهت انتقال منابع انرژی پتانسیل به انرژی الکتریکی منجر شد.
انرژی آبی یا انرژی هیدرولیک، انرژی یا نیرویی است که از حرکت آبی به دست میآید و برای مصارف مختلف انرژی بر نیروی آب مهار شود. انرژی آب مانند انرژی خورشید از منابع طبیعی انرژی میباشد. این انرژی به دلیل حرکت و سرعت آب تولید میشود؛ بهعنوانمثال ایجاد سد در مقابل رودخانهها که شناختهشدهترین و پرمصرفترین گزینه در تولید برق از آب است اما گونههای دیگری از این انرژی وجود دارد مثل آبشارها که به خاطر ارتفاع زیادی که از سطح زمین دارند دارای منبع عظیمی از انرژی آب میباشند.
البته سدها علیرغم تولید انرژی (بهخصوص برق) بدون تولید گاز گلخانهای و یا تولید ناچیز آن، این کار را انجام میدهد اما امروزه به خاطر تغییر اکوسیستم و خشکاندن عظیم رودخانهها و تالابها بسیار مورد انتقاد فعالان محیطزیست است (حتی بیش از انرژیهای فسیلی) است. پس در اینجا هدف استفاده از نوع دیگری از این انرژیها است.
پیش از کشف و اختراع تجهیزات تبدیل انرژی آبی به الکتریسیته از انرژی آبی بیشتر برای آبیاری و بکار انداختن دستگاههای مختلف مانند آسیابها، دستگاههای پارچهبافی، دستگاههای ارهکشی و … استفاده میشد.
گردش چرخهای آسیاب آبی یا از طریق آبهای ریزشی (ریزش آب از بالا بر روی چرخ) یا آبهای جاری (رودخانه) صورت میگیرد. امروزه از آب جاری نیز میتوان برای تولید برق استفاده نمود.
استفاده از انرژی جنبشی آب جاری جهت تولید برق را نیروی هیدروالکتریک گویند. البته با ایجاد سد میتوان جریان رودخانه را متوقف نمود و این انرژی را چندین برابر نمود.
نیروگاههای آبی بزرگترین تولیدکنندگان برق نیروگاه برقآبی در دنیا هستند.