خاک و فرسایشسلامتی و محیط‌زیست

تلاش برای حفاظت از خاک راهی به سوی امنیت غذایی

مدیر آب و خاک سازمان جهاد کشاورزی استان قم با بیان این که ورود کودهای شیمیایی و آلوده کردن خاک یک تهدید بسیار جدی برای زندگی سالم انسان ها است، اضافه کرد: شرایط پایدار و زندگی سالم بدون خاک سالم امکان پذیر نیست چرا که خاک سالم امنیت غذایی را تامین می کند.

خاک را می توان منبع عظیمی از ثروت دانست که بسیاری نیاز های ضروری انسان ها به آن وابسته است چرا که بیش از ۹۵ درصد نیاز های غذایی بشر و سایر مایحتاج جمعیت رو به رشد انسان در بستر خاک تولید و تأمین می‌شود.

با وجود این بشر با اقداماتی که با هدف به ارمغان آوردن زندگی راحت برای خود انجام می دهد آلودگی این عنصر مهم زیستی را رقم می زند.

خاک با تامین مواد مغذی برای گیاهان به عنوان مهم ترین مولفه در بحث کشاورزی بوده و زیستگاه بسیاری از موجودات زنده است.

با توجه به اهمیت خاک در زندگی انسان ها و سایر موجودات زنده، دولتمردان در همه کشورها باید برای حفاظت از خاک سیاست گذاری کنند چرا که تامین امنیت غذایی به عنوان یکی از مولفه های قدرت به حفظ و ارتقای سلامت خاک بستگی دارد.  

در همین راستا به مناسبت هفته خاک و پنجم دسامبر مصادف با ۱۴ آذر روز جهانی خاک به گفت‌وگو با مدیر آب و خاک سازمان جهاد کشاورزی استان قم پرداختیم.

مهندس محمد حسین احمد پور مدیر آب و خاک سازمان جهاد کشاورزی استان قم بیان کرد: خاک یکی از مظلوم‌ترین عناصر حیاتی در تمام دنیا است، مسئله کمبود آب با تدابیری همچون انتقال آب از دریا و حفر چاه های عمیق کنترل می شود اما مشکل خاک بسیار حادتر است.

وی با بیان این که هفته پیش رو از ۱۲ تا ۱۷ آذرماه هفته خاک است، در خصوص اهمیت خاک عنوان کرد: سال ۲۰۱۴ سازمان غذا و کشاورزی ملل متحد (فائو) ۵ دسامبر را روز جهانی خاک نامگذاری و سال ۲۰۱۵ را به عنوان سال جهانی خاک اعلام کرد.

احمد پور ادامه داد: تا امروز یک سوم خاک های جهان تخریب شده و چنانچه این روند ادامه پیدا کند در سال ۲۰۵۰ سرانه جهانی زمین قابل کشت و زراعت به یک چهارم میزان آن در سال ۱۹۶۰ می رسد.

 مدیر آب و خاک سازمان جهاد کشاورزی استان قم با بیان این که تولید هر یک سانتی متر خاک حاصلخیز بیش از ۳۰۰ سال به طول می انجامد، بیان کرد: فرسایش خاک در کشور ایران تقریبا دو و نیم برابر فرسایش جهانی است لذا این مسئله در کشور ما حادتر است.

وی ادامه داد: کاهش ۱۱ درصدی وسعت جنگل های ایران در طول چهل سال، رسوب گذاری در حدود ۲۴۰ میلیون متر مکعب در سدها، بیابان زایی در بیش از ۱۰۰ میلیون هکتار در کشور مباحث مهمی است که نباید از آن ها غافل شویم.

احمد پور اظهار کرد: استان قم در جوار کویر لوت و دریاچه نمک قرار دارد و با وجود فرسایش خاکی شدید در این مناطق شاهد ریزگردها هستیم از طرف دیگر با قطع شدن حق آبه های کشاورزی و زیست محیطی تمام اراضی در حال تبدیل به بیابان است و همه این ها خسارت هایی است که از بحث خاک به بار می آید.

وی آبیاری اراضی با آب های شور را از دیگر عوامل فرسایش خاک دانست و گفت: امسال مدیریت آب و خاک سازمان جهاد کشاورزی استان اقدام به اطلاع رسانی و اجرای برنامه های ترویجی و علمی با هدف افزایش آگاهی عموم جامعه از اهمیت خاک کرده و در همین راستا همایش علمی-ترویجی «خاک سرآغاز غذا» را امروز با حضور مسئولین استانی، کارشناسان، کشاورزان و مرتع داران، در سالن همایش اداره کل محیط زیست استان برگزار کردیم همچنین برگزاری مسابقات عکاسی و نقاشی برای کودکان و نوجوانان، نصب بنرها در سطح استان از دیگر بر نامه های ما در هفته خاک است.

مدیر آب و خاک سازمان جهاد کشاورزی استان قم با تأکید بر این که مولفه خاک اگر مورد غفلت واقع شود قطعا منجر به افزایش مصرف آب می شود، تصریح کرد: در اراضی زراعی که کشاورز به خاک توجه داشته نسبت به کشاورزی که بر مسئله آب تأکید داشته به لحاظ سطح برداشت محصولی همچون پسته حدود ۱۵ برابر افزایش عملکرد دارد.

احمد پور با بیان این که ورود کودهای شیمیایی و آلوده کردن خاک یک تهدید بسیار جدی برای زندگی سالم انسان ها است، اضافه کرد: شرایط پایدار و زندگی سالم بدون خاک سالم امکان پذیر نیست چرا که خاک سالم امنیت غذایی را تامین می کند.

مدیر آب و خاک سازمان جهاد کشاورزی استان قم استفاده از کودهای بیولوژیکی را مورد تاکید قرار داد و گفت: در همایش علمی_ترویجی «خاک سرآغاز غذا» از یک نوع کود بیولوژیکی رونمایی و از شرکت دانش بنیان تولید کننده آن تقدیر کردیم.

وی با بیان این که محصولات ارگانیک بدون استفاده از کودهای زیستی و بیولوژیکی اماکن پذیر نیست، ابراز کرد: ترویج استفاده از کودهای زیستی، ترویج کشت های بدون سرب، کاهش استفاده زیاد از آب شور برای آبیاری، استفاده از متخصصین و کارشناسان خاک در راستای حفظ سلامت و حاصلخیزی خاک از جمله مسائلی است که باید مورد توجه باشد.

احمد پور یادآور شد: متأسفانه در بحث خاک و ارتقای سلامت آن هیچگونه اعتباری در نظر گرفته نشده اما امسال قول مساعد وزیر جهاد کشاورزی است که در ردیف بودجه قرار بگیرد البته ما شرکت های دانش بنیانی را در مرکز تحقیقات داریم که مباحث تولید کودهای زیستی را پیگیری می کنند.  

مدیر آب و خاک سازمان جهاد کشاورزی استان قم اقدامات مرتع داری را توسط همکاران منابع طبیعی، تشکیل سمن های مبارزه با آلودگی خاک در حوزه محیط زیست، بیابان زایی را از دیگر اقدامات در راستای حفظ خاک در استان معرفی کرد.  

احمد پور با بیان این که برای جلوگیری از تغییر کاربری اراضی باید بیشتر اقدامات فرهنگی و آموزشی انجام شود، تصریح کرد: قوانین مستحکمی در استان در زمینه تغییر کاربری ها وجود دارد و در سال های اخیر هم بسیار مورد توجه قرار گرفته است اما با توجه به تسریع و گستردگی تغییر کاربری ها، با تعداد محدود نیروهای انسانی در جهاد کشاورزی نمی‌توانیم به این امر مهم بپردازیم البته با وجود این سالیانه صدها پرونده تخلفات به دادگاه ارسال می‌شوند اما جلوگیری از تغییر کاربری اراضی بیشتر به اقدامات فرهنگی و آموزشی نیاز دارد./منبع: ایسنا

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا