یک استاد دانشگاه با اشاره به اینکه کشاورزی مهمترین متقاضی آب بوده و ارتباط مستقیم با امنیت‌غذایی دارد و برای شکل‌گیری بازار آب باید بررسی آن در اولویت قرار گیرد، گفت: لازم است در شیوه‌های کشاورزی و دامپروری برای راه‌های استفاده‌ی بهینه مصرف آب برنامه‌ریزی صورت‌گیرد تا بتواند در بازار آب با صنعت و سایر بخش‌ها برابری کند.
دکتر هادی اعتدالی رمضانی درخصوص بایدها و نبایدهای راه‌اندازی بازار اب در استان قزوین، اظهار کرد: کشور ما از نظر منابع آب در شرایط نامناسبی قرار دارد. نحوه مدیریت منابع آب بسیار بحرانی‌تر از سایر چالش‌هایی است که رسانه‌ها در حوزه آب آن را مطرح می‌کنند درحالی‌که بسیار کمتر مورد توجه قرار گرفته است.
وی گفت: جای‌جای کشور همچون خوزستان، اصفهان، شهرکرد، همدان، قزوین و آب‌های هیرمند و هامون و ارومیه همه با مشکلات و کمبود آب مواجه هستند. میانگین پتانسیل تبخیر و تعرق در کشور ۲۵۰ میلیمتر است و این در حالی است که میانگین بارش‌های سالانه تا ۲۲۰ میلیمتر کاهش یافته است، از سویی دیگر افزایش جمعیت کشور، گسترش مراکز صنعتی و توجه ویژه به محیط زیست و گردشگری رقابت بر سر منابع محدود آب را رقم زده است.
این دکترای آبیاری زهکشی عنوان کرد: کشاورزی، دامپروری، صنعت، شرب و بهداشت به جهت پیامدهای اجتماعی و اقتصادی که در پی دارند مهمترین مصرف کننده منابع آب در کشور محسوب می‌شوند.
وی خاطرنشان کرد: مصرف آب در صنایع به تولید ارزش‌افزوده ختم می‌شود اما در کشاورزی به میزان مصرف آب، بهره‌وری وجود ندارد زیرا کشاورزی ما حرفه‌ای نیست و در این راستا با کنترل منابع آب مصرفی در سطح زیر کشت و کشت گیاهانی که با شرایط کم‌آبی مطابقت دارند، می‌توان رقابت کشاورزی با صنعت را قدری عادلانه کرد.
استاد دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره) گفت: طبق آخرین آمار و اطلاعات ۷۰ تا ۸۰ درصد مصرف منابع آب در کشاورزی است و معمولاً در همه نقاط دنیا کشاورزی مصرف‌کننده اصلی منابع آب محسوب می‌شود. در کشور ما کشاورزی و دامپروری جزو مشاغل با سابقه‌ای است که سهم پررنگی در آب دارد و در نیم قرن گذشته توسعه شهرک‌های صنعتی و افزایش جمعیت در کنار تغییرات زیستی، بحران آب را ایجاد کرده است.
وی تصریح کرد: بازار آب محلی برای عرضه و تقاضاست اما جنس بخش‌های متقاضی منابع آب در آن بسیار متفاوت است؛ کشاورزی که بیشترین آب را مصرف می‌کند پتانسیل تبخیر و تعرق آن حائز اهمیت است، صنعت به‌دلیل ارزش‌افزوده و شرب و بهداشت به‌خاطر پیامدهای اجتماعی که در پی دارد همگی نگرانی‌هایی است که آن‌ها را در اولویت مصرف آب قرار می‌دهد.
این دکترای آبیاری زهکشی با بیان اینکه در شرایط فعلی مدیریت بازار آب و سهمیه‌بندی که در آن به‌وجود می‌آید کشاورزی را دچار مشکل خواهد کرد، عنوان کرد: برای شکل‌گیری بازار آب توجه ویژه به حوزه کشاورزی احساس می‌شود. بخشی از حجم مصرف به ماهیت کشاورزی بازمی‌گردد زیرا گیاه برای تولید، باید آب را از خاک دریافت کند، کمتر از سه درصد آب در گیاه باقی می‌ماند، کار گیاه جذب و انتقال آب به‌صورت تعرق به اتمسفر است و اگر این تعرق کم شود مسلماً کاهش تولید را به‌همراه خواهد داشت.
وی با اشاره به اینکه ما کشاورزی صنعتی و پیشرفته نداریم، افزود: مدیریت منابع آب در کشاورزی زمانی امکان‌پذیر است که علاوه‌بر توسعه سیستم‌های آبیاری، کنترل سطح زیر کشت، تغییر الگوی کشت و کشت گیاهانی که با کم آبی سازگارند؛ تجارت آب مجازی مورد توجه قرار گیرد.
اعتدالی رمضانی گفت: واردات یک کیلو گوشت قرمز برابر با صرفه‌جویی ۱۵ هزار لیتر آب است! تولید این گوشت در داخل کشور با شرایط سنتی و با توجه به نژاد و نوع دام‌ها و مدیریت دامپروری ۳۵ هزار لیتر آب می‌خواهد علاوه بر دامپروری در کشت برنج و گندم هم شرایط همین‌گونه است.
وی افزود: با این اوصاف نمی‌توان به‌دلیل شرایط حاکم بر کشور، کشاورزی یا دامپروری را تعطیل کرد اما لازم است در شیوه‌های کشاورزی و دامپروری برای راه‌های استفاده‌ی بهینه مصرف آب برنامه‌ریزی صورت‌گیرد تا بتواند در بازار آب با صنعت و سایر بخش‌ها برابری کند.
این دکترای آبیاری و زهکشی در پایان ضمن تأکید بر اینکه اگر بازار آب راه‌اندازی شود کشاورزی باید از همه جوانب مورد توجه قرار گیرد، گفت: در کشاورزی کشور عقب‌ماندگی داریم بنابراین در راه‌اندازی بازار آب باید شرایط این بخش به سایر بخش‌های کشور از جمله صنعت نزدیک شود چون کشاورزی مهمترین متقاضی آب بوده و ارتباط مستقیم با امنیت‌غذایی دارد./منبع : ایسنا
