تا سال ۲۰۲۵ میلادی ۲۰ درصد از انرژی برق تولیدی در دنیا توسط صنعت آیتی مصرف میشود و این صنعت بهتنهایی مسئول انتشار ۵.۵ درصد از گازهای گلخانه‌ای خواهد بود
اقتصاد دیجیتال سهم زیادی از اقتصاد دنیا دارد و این سهم در جریان همهگیری کرونا بزرگتر هم شد. دسترسی به اینترنت را میتوان زیربنای توسعه اقتصاد دیجیتال دانست و هرچه شمار بیشتری از مردم به اینترنت دسترسی داشته باشند امکان توسعه اقتصاد دیجیتال با سرعت بیشتری فراهم میشود.
طبق گزارش‌های رسمی روزانه ۴.۶ میلیارد نفر در دنیا از اینترنت استفاده میکنند. در هر دقیقه ۳۵۰ هزار توییت در توییتر منتشر میشود و هر روز بر شمار شبکههای اجتماعی که در این فضا کار میکنند اضافه میشود. شاید در نگاه اول اینترنت فضایی بی‌انتها با فرصتهای زیاد برای کار و تعامل ارزیابی شود ولی تا به حال به این مسئله فکر کردهاید که سرورهایی که میزبان تمامی این دادههای تولیدی در دنیا هستند در تولید گازهای گلخانه‌ای دنیا چه نقشی دارند؟
امروزه بالغ بر ۳۰ میلیارد وسیله ارتباط با اینترنت در دنیا وجود دارد که این شامل کامپیوترهای شخصی، گوشیهای هوشمند، تلویزیونها، تبلتها و شمار زیادی از تجهیزات و دستگاههای فعال با اینترنت میشود. در یک دهه اخیر خودروهای هوشمند، سیستمهای خانگی هوشمند و ساعتهای هوشمند هم به جمع این تجهیزات اضافه شده‌اند و مطرح شدن موضوع اینترنت اشیا باعث شد تا دانشمندان هر روز راه تازهای برای استفاده از اینترنت در بخشی از زندگی پیدا کنند.
شاید تصور کنید توسعه استفاده از اینترنت باعث میشود تا مصرف انرژی در زندگی روزمره کاهش یابد که این نظریه تا اندازهای درست است. به عنوان مثال سیستمهای هوشمند خانگی کمک میکند تا مصرف انرژی در خانهها کم شود و برآیند این مسئله در کاهش مصرف سرانه انرژی در مصارف خانگی بسیار چشمگیر است. یا اینکه استفاده از اینترنت برای انجام کار یا برگزاری جلسات باعث میشود تا تقاضای سفرهای داخل شهری و حتی بینالمللی کمتر شود و در نتیجه مصرف سوخت تنزل یابد که باز هم نتیجه مثبتی روی سرانه مصرف انرژی در صنعت حمل و نقل دارد. ولی افزایش وابستگی به اینترنت برای ارزیابی، استفاده و نگهداری دادهها باعث میشود تا مصرف انرژی برق در این سیستم با سرعت زیادی رشد کند و بخش زیادی از صرفهجویی در بخش‌های دیگر بیتاثیر بشود.
سهم ۲۰ درصدی صنعت آیتی در مصرف برق دنیا
مطالعات نشان میدهد تا سال ۲۰۲۵ میلادی ۲۰ درصد از انرژی برق تولیدی در دنیا توسط صنعت آیتی مصرف میشود و این صنعت به تنهایی مسئول انتشار ۵.۵ درصد از گازهای گلخانه‌ای خواهد بود. این سهم از انتشار گاز گلخانه‌ای از یک صنعت بیش از مجموع گاز گلخانه‌ای ایجاد شده در اغلب کشورهای دنیا است و به همین دلیل میتوان به راحتی ضرورت مدیریت این معضل را دریافت.
سوالی که این روزها پرسیده میشود این است که آیا باید مصرف اینترنت را کاهش داد و از وابستگی به آن کاست؟ آیا میشود راه طیشده در دنیا برای توسعه تکنولوژی و توسعه دسترسی به اینترنت و تمامی مزایای آن را نادیده گرفت و به زندگی صد سال قبل بازگشت و اینترنت را از زندگی حذف کرد؟
پاسخ به این سوال قطعا منفی است. اینترنت بخش بزرگی از زندگی امروز ما را تشکیل میدهد و نمیتوان آن را حذف کرد ولی میتوان روند تامین انرژی مورد نیاز دنیای اینترنت را تغییر داد و از منابع پایدارتر و دوستدار محیط زیست برای ایجاد برق بهره برد.
در سالهای اخیر شماری از شرکتهای فعال در این صنعت تلاش کردند تا به سمت استفاده از منابع پایدار حرکت کنند. از جمله این شرکتها میتوان به گوگل اشاره کرد که در نظر دارد تا سال ۲۰۳۰ تمامی مراکز دادههای خود را با کمک انرژیهای احیاشدنی راه‌اندازی کند. اولین مرکز فعال با انرژی پاک شرکت گوگل در سال گذشته در لاسوگاس امریکا راه‌اندازی شد زیرا در این شهر مدت زمان تابش نور خورشید بسیار زیاد است. گوگل اعلام کرده است مراکز تازه را در شهرهایی راه‌اندازی میکند که یا امکان تولید برق خورشیدی در آنها وجود دارد یا سطح وزش باد در آنها بالا است و میتوان مزارع تولید برق بادی در آنها ایجاد کرد. واحدهای فعال با برق زمینگرمایی و برقآبی توسط گوگل هم در دستور کار قرار دارد.
در پایان باید در نظر داشت همانطور که تمامی صنایع به سمت استفاده از انرژیهای پاک در تامین برق مصرفی خود حرکت میکنند، شمار وبسایتهایی که از این منابع استفاده میکنند هم افزایش یافته است. ولی باز هم یک سوال مهم وجود دارد که آیا استفاده از منابع احیاشدنی در تامین انرژی مورد نیاز وبسایتها میتواند باعث کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای شود یا اینکه این تغییر بزرگ تکنولوژیکی بستر را برای افزایش مصرف کالاهای دیگری که برای تولید آنها از منابع فسیلی استفاده میشود، فراهم خواهد کرد.
منبع: آینده نگر/ منبع: مجمع جهانی اقتصاد
