مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران گفت: بر اساس سیاهه انتشار سال ۹۶ که به‌تازگی منتشر شده است، سهم منابع متحرک در تولید ذرات معلق ۶۰.۸ درصد بوده است.
حسین شهیدزاده در نشست خبری تشریح سیاهه انتشار سال ۹۶ که در شرکت کنترل کیفیت هوای تهران برگزار شد، افزود: از بین منابع متحرک خودروهای دیزلی شامل مینی‌بوس، اتوبوس واحد،اتوبوس سرویس و کامیون بیش از ۳۰ درصد ذرات معلق ناشی از منابع متحرک را تولید می‌کنند که سهم مینی‌بوس ۴ درصد،اتوبوس واحد ۵.۷ درصد، اتوبوس سرویس ۷.۴ درصد و کامیون ۱۵.۷ درصد است.
وی در ادامه گفت: خودروهای سواری ۱۳.۹ درصد، تاکسی ۲.۱ درصد،موتورسیکلت ۱۰.۱ درصد و وانت ۱.۸ درصد از ذرات معلق ناشی از منابع متحرک را تولید کرده‌اند.
مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران درباره سهم سایر منابع آلاینده در تولید ذرات معلق اظهارکرد: فرودگاه‌ها ۰.۲ درصد، راه‌آهن ۰.۲ درصد،پایانه‌های اتوبوس ۲.۳ درصد، خانگی،تجاری و اداری ۲.۳ درصد،نیروگاه‌ها ۱۲.۱ درصد،پالایشگاه‌ها ۴.۴ درصد و صنایع ۱۷.۸ درصد در تولید ذرات معلق در شهر تهران نقش داشته‌اند.
شهیدزاده در بخش دیگری از صحبت‌های خود اظهار کرد: براساس مطالعات انجام شده از سال ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۷ میزان گاز مونوکسید کربن کاهش یافته است چرا که خودروها انژکتوری شده است بدین ترتیب میزان گاز مونوکسیدکربن از ۴.۱ppm به ۱.۸ ppm در سال گذشته کاهش یافته است.
وی ادامه داد: میزان گاز دی‌اکسید کربن نیز افت بسیار شدیدی پیدا کرده که مهم‌ترین دلیل آن حذف گوگرد سوخت دیزل بوده است. پیش از این میزان گوگرد سوخت دیزل بیش از ۸۰۰۰ ppm بود در حال حاضر میزان آن به حدود ۵۰ ppm کاهش یافته است.
به گفته مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران میزان ذرات معلق نیز کاهش یافته است البته میزان این ذرات کمی در سال ۱۳۹۵ و ۱۳۹۶ افزایش یافت اما به دلیل وضعیت آب و هوایی بسیار خوب در سال گذشته به شدت کاهش یافت. در سال جاری با توجه به وضعیت آب و هوایی مقداری میزان ذرات معلق بیشتر می‌شود.
وی تاکید کرد: همه این اعداد بسیار بالاتر استاندارد سالیانه کشور (۱۲ میکروگرم بر مترمکعب) است حتی سال گذشته نیز میزان آن ۲۶.۷ میکروگرم و از استاندارد دو برابر بیشتر بود.
مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران گفت: سال ۱۳۹۷ تدوین سیاهه انتشار بر اساس اطلاعات سال ۹۶ آغاز شد و در شهریورماه سال ۱۳۹۸ این کار به اتمامن رسید. با ۲۰ دستگاه اجرایی همکاری و ۱۵۰ مکاتبه رسمی به منظور جمع‌آوری داده‌های آلودگی و منابع مختلف انجام شد.
وی ادامه داد: مهمترن به‌روزرسانی ما محاسبه انتشار آلایندگی سایشی خودروها بوده است.
شهیدزاده با اشاره به دقت بالاتر مطالعات سیاهه انتشار سال ۱۳۹۶ نسبت به نسخه‌های پیشین اظهار کرد: ما مطالعاتی نیز درباره آلایندگی ناشی از اگزوز خودروها انجام دادیم. به همین منظور در تونل این کار را انجام دادیم چرا که در فضای تونل آلودگی ناشی از خودروها بیشتر وجود دارد بنابراین توانستیم ذرات ناشی از ترمز خودروها، سایش لاستیک و آسفالت را محاسبه کنیم. این در حالی است که پیش از این چنین محاسبه‌ای را انجام نداده بودیم.
وی افزود: در سیاهه انتشار سال ۱۳۹۶ به نیروگاه‌ها نیز پرداخته شد از جمله آنها می‌توان به نیروگاه منتظرقائم اشاره کرد که با وجود آن که در خارج از شهر تهران قرار دارد ولی سهم بسزایی در آلودگی هوای پایتخت دارد. متاسفانه در فصل سرد با افزایش مصرف گاز خانگی، سوخت گاز این نیروگاه‌ها قطع می‌شود و آنها گازوئیل مصرف می‌کنند که این کار باعث گسیل آلودگی زیادی به سمت شهر تهران می‌شود.
شهیدزاده اضافه کرد: پالایشگاه تهران نیز در این مطالعه دقیق‌تر بررسی شد و انتشار آلایندگی فرایندی و احتراقی هر واحد جداگانه مورد بررسی قرار گرفت. پایانه‌های اتوبوسرانی برون شهری به سیاهه سال ۱۳۹۶ اضافه شده است. پایانه‌های درون‌شهری،فرودگاه‌ها و راه‌آهن با جزئیات بیشتری بررسی شده است. به عنوان نمونه تمام پروازهای سال ۹۶، نوع هواپیماها و میزان سوخت مصرفی نیز مورد بررسی قرار گرفته است.
به گفته وی دانشگاه‌های شریف و تربیت مدرس و مرکز همکاری‌های بین‌المللی ژاپن صحت اطلاعات به دست آمده را تایید کرده‌اند.
مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران در ادامه گفت: سهم منابع متحرک در تولید ذرات معلق از ۷۰ درصد به ۶۱ درصد رسیده و کاهش یافته است اما سهم نیروگاه‌ها و صنایع در آلودگی هوا افزایش یافته است. آلاینده‌های گازی مانند ناکس و SOX ممکن است در جو تبدیل به ذرات معلق شود. VOC نیز هیدروکربن فرار و بوی جایگاه‌های بنزین ناشی از آن است،۷۹ درصد آن به منابع متحرک ومربوط به موتورسیکلت است.
مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران درباره کاهش سهم کامیون‌ها در تولید ذرات معلق نسبت به مطالعات پیشین گفت: سوخت کامیون‌ها پیش از این سولفور بالایی داشت این در حالیست که سولفور سوخت کامیون‌ها در حال حاضر داخل شهر تهران بسیار کاهش یافته است.
وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود درباره دستگاه‌های اندازه‌گیری آلودگی هوای تهران گفت: شرکت کنترل کیفیت هوای تهران ۲۱ دستگاه اندازه‌گیری آلودگی در سطح شهر دارد ۱۴ ایستگاه نیز متعلق به اداره کل محیط زیست استان تهران است. با توجه به ضرورت دقت داده‌ها آزمایش مرجعی در این زمینه راه‌اندازی کردیم. در این آزمایشگاه دستگاه‌ها، کالیبره می‌شود. کالیبراسیون برنامه مشخصی دارد و در آزمایشگاه مرجع ما در دانشگاه شریف انجام می‌شود. ما به دقت دستگاه‌های خود اعتماد داریم البته هر دستگاهی ممکن است خراب شود و در صورت وقوع این اتفاق اقدام به تعمیر آن می‌کنیم. علاوه بر آن داده‌های ناصحیح حذف می‌شوند.
مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران تصریح کرد: براساس استانداردها ایستگاه‌ها هم در مناطق ترافیکی و هم در مناطق مسکونی باید ثبت شوند و داده‌های ایستگاه‌های مستقر در مناطق مسکونی اعداد کمتری را نشان می‌دهد. از سوی دیگر همه ایستگاه‌ها مجهز به سیستم سنجش ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون نیستند و ما برای محاسبه این شاخص تنها به داده‌های ایستگاه‌های دارای امکان سنجش ذرات معلق ۲.۵ میکرون توجه می‌کنیم.
شهیدزاده با تاکید بر نقش فیلتر دوده در کاهش آلودگی خودروهای دیزلی اظهار کرد: براساس مطالعات انجام شده بیش از ۹۹ درصد از ذرات را فیلتربه دام می‌اندازد و در عمل عملکرد خودرو دیزلی به اندازه خودروهای یورو ۶ می‌شود.
وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود با اشاره به معاینه فنی خودروها اظهار کرد: براساس اطلاعات دریافت شده هنوز یک میلیون خودرو در تهران برای معاینه فنی مراجعه نکردند.
شهیدزاده با بیان اینکه کیفیت سوخت مشکل عمده‌ای ندارد، تصریح کرد: البته باید به این نکته توجه داشت که ما فقط سوختی که از طریق پمپ‌های بنزین به خودروها داده می‌شود را پایش می‌کنیم و بر سوخت مصرفی صنایع نظارت نمی‌کنیم چرا که نظارت بر سوخت آنها برعهده سازمان محیط زیست است.
شهیدزاده در ادامه اظهارکرد: در برخی قوانین ضعف‌هایی وجود دارد. به عنوان نمونه بر اساس قانون سازمان حفاظت محیط زیست نمونه‌ای از خودروهای تولید شده را بررسی می‌کند و در صورت تولید آلودگی در حد استاندارد اجازه پلاک شدن به آن را می‌دهد. نیروهای در واقع خودرو فقط در زمان تولید بررسی می‌شود و پس از آن خودرو بررسی نمی‌شود تا زمانی که خودرو برای معاینه فنی مراجعه کند. در نتیجه اگر تجهیزاتی که برای کنترل آلایندگی خودروهاست بعد از مدتی کیفیت خود را از دست بدهد قانونی وجود ندارد که خودروساز را برای نصب تجهیزات فاقد کیفیت لازم روی خودرو مورد پرسش قرار دهد.
وی تاکید کرد: این وضعیت باعث شده است که حدود ۶۰ درصد از خودروهای نو موفق به دریافت معاینه فنی برتر نشوند این در حالیست که معیارهای دریافت این معاینه فنی سختگیرانه نیست. درواقع مردودی این خودروها به علت عملکرد نامطلوب تجهیزات کاهش آلاینده‌ها مثل کاتالیست است.
مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران افزود: متاسفانه انواع کاتالیست در بازار از قیمت بالا تا پایین و بسته به میزان فلزات ارزشمند داخل آن وجود دارد و متاسفانه کاتالیست اجاره‌ای هم داریم و در برخی سایت‌ها آگهی این کاتالیست‌ها وجود دارد. کسی هم جلوی آنها را نمی‌گیرد.
وی با بیان اینکه ۱۵۰ هزار کامیون ۳۰۰۰ اتوبوس دیزلی داریم،گفت: تنها روی ۱۰۰ اتوبوس فیلتر دوده نصب شده و بسیار کم است. متاسفانه در سال جاری برای انجام این کار بودجه‌ای در شورای شهر نشده است علاوه بر آن بسیاری از اتوبوس‌های در اختیار شهرداری تهران فرسوده هستند و نصب فیلتر دوده روی آنها فایده‌ای ندارد.
شهیدزاده با اشاره به کامیون‌ها اظهارکرد: متوسط سن اتوبوس‌های شهر تهران ۱۱.۵ سال است اما سن کامیون‌ها به مراتب بیشتر و قدمت برخی تریلی‌ها به جنگ جهانی دوم می‌رسد این در حالیست که بر اساس قانون تردد خودروهای فرسوده ممنوع است.
وی افزود: وضعیت اقتصادی یکی از دلایل تردد کامیون‌های فرسوده در شهر است و قادر به نوسازی آن نیستند این درحالیست که بر اساس اعلام سازمان جهانی بهداشت دود گازوئیل سرطان‌زاست و سال‌های آینده اگر برای نوسازی کامیون‌ها هزینه نشود ،این پول باید خرج داروهای سرطان شود.
مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران در بخش دیگری از صحبت‌های خود گفت: تعداد موتورسیکلت‌های فعال از موتورسیکلت‌های شماره‌گذاری شده بسیار کمتر است. بر اساس اطلاعات پلیس راهور ناجا حدود ۳ میلیون موتورسیکلت در پایتخت وجود دارد این درحالیست که نیمی از جمعیت تهران زنان و بخشی از جمعیت کودکان و سالمندان هستند که امکان استفاده از موتورسیکلت را ندارند بنابراین تعداد موتورسیکلت‌های فعال کمتر است.
وی با اشاره به آلودگی موتورسیکلت‌های کاربراتوری اظهارکرد: یک موتورسیکلت کاربراتوری پنج تا شش برابر یک خودرو یورو ۲ آلودگی تولید می‌کند.
شهیدزاده درباره این شایعه که هنگام آلودگی هوای تهران،شرکت کنترل کیفیت هوا برخی ایستگاه‌های سنجش آلودگی هوا را خاموش می‌کند،گفت: بی‌اعتمادی یک مشکل اساسی است که از زیاد بودن دروغ نشات می‌گیرد. تمام بودجه شرکت کنترل کیفیت هوا از جیب شهروندان تامین می‌شود بنابراین رسالت ما ارایه داده‌های دقیق و انجام این کار با سرعت است. ما داده‌های ایستگاه‌ها را به سازمان حفاظت محیط زیست می‌دهیم و این سازمان شاخص کیفیت هوا را محاسبه می‌کند و ما آن را اعلام می‌کنیم.ایسنا
